- (Değişik: 2/6/2007-5681/4 md.)
Polis,
görevini yaparken direnişle karşılaşması halinde, bu direnişi kırmak amacıyla
ve kıracak ölçüde zor kullanmaya yetkilidir.
Zor
kullanma yetkisi kapsamında, direnmenin mahiyetine ve derecesine göre ve
direnenleri etkisiz hale getirecek şekilde kademeli olarak artan nispette
bedenî kuvvet, maddî güç ve kanunî şartları gerçekleştiğinde silah
kullanılabilir.
––––––––––––––––
(1) 27/3/2015 tarihli ve 6638 sayılı
Kanunun 2 nci maddesiyle, bu fıkrada yer
alan “Yakalar ve gerekli kanuni
işlemleri yapar.” ibaresi “eylemin veya durumun niteliğine göre; koruma altına
alır, uzaklaştırır ya da yakalar ve gerekli kanuni işlemleri yapar.” şeklinde
değiştirilmiştir.
1416-1
İkinci
fıkrada yer alan;
a)
Bedenî kuvvet; polisin direnen kişilere karşı veya eşya üzerinde doğrudan
doğruya kullandığı bedenî gücü,
b)
Maddî güç; polisin direnen kişilere karşı veya eşya üzerinde bedenî kuvvetin
dışında kullandığı kelepçe, cop, basınçlı ve/veya boyalı su, göz yaşartıcı
gazlar veya tozlar, fizikî engeller, polis köpekleri ve atları ile sair hizmet
araçlarını, (1)
ifade
eder.
Zor
kullanmadan önce, ilgililere direnmeye devam etmeleri halinde doğrudan doğruya
zor kullanılacağı ihtarı yapılır. Ancak, direnmenin mahiyeti ve derecesi göz
önünde bulundurularak, ihtar yapılmadan da zor kullanılabilir.
Polis,
zor kullanma yetkisi kapsamında direnmeyi etkisiz kılmak amacıyla kullanacağı
araç ve gereç ile kullanacağı zorun derecesini kendisi takdir ve tayin eder.
Ancak, toplu kuvvet olarak müdahale edilen durumlarda, zor kullanmanın derecesi
ile kullanılacak araç ve gereçler müdahale eden kuvvetin amiri tarafından tayin
ve tespit edilir.
Polis,
kendisine veya başkasına yönelik bir saldırı karşısında, zor kullanmaya ilişkin
koşullara bağlı kalmaksızın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun meşru savunmaya
ilişkin hükümleri çerçevesinde savunmada bulunur.
Polis;
a)
Meşru savunma hakkının kullanılması kapsamında,
b)
Bedenî kuvvet ve maddî güç kullanarak etkisiz hale getiremediği direniş
karşısında, bu direnişi kırmak amacıyla ve kıracak ölçüde,
c)
Hakkında tutuklama, gözaltına alma, zorla getirme kararı veya yakalama emri
verilmiş olan kişilerin ya da suçüstü halinde şüphelinin yakalanmasını sağlamak
amacıyla ve sağlayacak ölçüde,
d) (Ek: 27/3/2015-6638/4 md.) Kendisine
veya başkalarına, işyerlerine, konutlara, kamu binalarına, okullara, yurtlara,
ibadethanelere, araçlara ve kişilerin tek tek veya toplu halde bulunduğu açık
veya kapalı alanlara molotof, patlayıcı, yanıcı, yakıcı, boğucu, yaralayıcı ve
benzeri silahlarla saldıran veya saldırıya teşebbüs edenlere karşı, saldırıyı
etkisiz kılmak amacıyla ve etkisiz kılacak ölçüde,
silah
kullanmaya yetkilidir.
––––––––––––––––
(1) 27/3/2015 tarihli ve 6638 sayılı
Kanunun 4 üncü maddesiyle, bu bentte yer
alan “basınçlı” ibaresinden sonra gelmek
üzere “ve/veya boyalı” ibaresi eklenmiştir.
1417
Polis,
yedinci fıkranın (c) bendi kapsamında silah kullanmadan önce kişiye duyabileceği
şekilde "dur" çağrısında bulunur. Kişinin bu çağrıya uymayarak
kaçmaya devam etmesi halinde, önce uyarı amacıyla silahla ateş edilebilir. Buna
rağmen kaçmakta ısrar etmesi dolayısıyla ele geçirilmesinin mümkün olmaması
halinde ise kişinin yakalanmasını sağlamak amacıyla ve sağlayacak ölçüde
silahla ateş edilebilir.
Polis,
direnişi kırmak ya da yakalamak amacıyla zor veya silah kullanma yetkisini
kullanırken, kendisine karşı silahla saldırıya teşebbüs edilmesi halinde,
silahla saldırıya teşebbüs eden kişiye karşı saldırı tehlikesini etkisiz
kılacak ölçüde duraksamadan silahla ateş edebilir